Genitale verminking treft hoofdzakelijk vrouwen in Afrika en het Midden-Oosten. Wereldwijd zijn 200 miljoen meisjes slachtoffer. In België wordt het aantal geschat op 13.000. Zo'n 4.000 andere meisjes lopen het risico om slachtoffer te worden. De meeste slachtoffers zijn tussen 5 en 15 jaar oud, leven op het platteland in Afrika en het Midden-Oosten en gaan niet naar school. Aloude tradities domineren de talrijke wetten tegen vrouwenbesnijdenis. Geen enkele religie schrijft vrouwenbesnijdenis voor. Genitale verminking en kindhuwelijken gaan vaak samen. Vrouwen ondervinden hun hele leven de lichamelijke en psychologische gevolgen van besnijdenis. Het aantal verminkingen neemt langzaam af, maar er is nog heel wat werk aan de winkel. Om de gruwelijke praktijk te stoppen, tracht Plan taboes te doorbreken.
10 vragen over vrouwenbesnijdenis
Waar vindt vrouwenbesnijdenis plaats?
De praktijk wordt vooral toegepast in Sub-Saharaans Afrika (West- en Oost-Afrika), maar ook in het Midden-Oosten en Azië. De helft van het totale aantal slachtoffers komt uit Egypte, Ethiopië en Indonesië.
Hoeveel slachtoffers wereldwijd?
Volgens cijfers van de Verenigde Naties zijn wereldwijd 200 miljoen meisjes en vrouwen genitaal verminkt. In het meest recente rapport ontbreken echter de gegevens van een aantal landen waar vrouwenbesnijdenis wordt toegepast. Het werkelijke cijfer ligt wellicht hoger dus.
En in België?
In België schatten we het aantal op 13.000. Voor ongeveer 4.000 meisjes dreigt hetzelfde lot (cijfers van Fedasil, Kind & Gezin, ONE). Slachtoffers komen hoofdzakelijk uit landen waar de praktijk ook vandaag nog gangbaar is: Guinee, Somalië, Egypte, Nigeria, Ethiopië, Ivoorkust, Mali, Burkina Faso…
Wie loopt het meeste risico?
De meeste slachtoffers zijn tussen 5 en 15 jaar oud. Niet-schoolgaande meisjes op het platteland in Afrika en het Midden-Oosten, lopen het meeste risico. Meisjes met een moeder die (hoger) opgeleid is, lopen aanzienlijk minder risico.
Waar komt de praktijk vandaan?
In de landen waar deze praktijk de norm is, zegt de traditie dat besnijdenis een meisje mooi, rein en huwbaar maakt… Ondanks de bestaande regelgeving tegen genitale verminking, blijven deze overtuigingen ook anno 2016 overeind.
Besnijdenis, een religieuze kwestie?
Geen enkele religie schrijft vrouwenbesnijdenis voor. Het is een socio-culturele traditie. Toch schrijven heel wat mensen onterecht een religieuze dimensie toe aan de praktijk - inclusief heel wat ouders, lokale en religieuze leiders.
Is er een verband tussen vrouwenbesnijdenis en kindhuwelijken?
In heel wat landen waar kindhuwelijken traditie zijn, worden meisjes besneden. Maar er zijn ook uitzonderingen. Bangladesh en Niger bijvoorbeeld, tellen een hoog percentage kindhuwelijken, maar vrouwenbesnijdenis is er vrijwel onbestaand.
Welke fysieke risico’s zijn er verbonden aan genitale verminkingen?
Vrouwenbesnijdenis is altijd gevaarlijk en soms ook levensbedreigend. Urinaire en gynaecologische problemen, infecties, hevige bloedingen… de risico's zijn talrijk. De lichamelijke, psychologische en sociale gevolgen tekenen vrouwen voor de rest van hun leven.
Is er hoop voor de toekomst?
De afgelopen 30 jaar is er een positieve evolutie, onder meer dankzij informatiecampagnes van verschillende ngo’s en overheden. In het overgrote deel van de landen met betrouwbare cijfers, zien we dat jonge meisjes alvast minder vaak slachtoffer worden dan hun moeders. Maar de weg is nog lang. Heel wat landen in Afrika en het Midden-Oosten kennen een sterke bevolkingsgroei, zodat ook het aantal slachtoffers in de toekomst zou kunnen stagneren, of zelfs stijgen.
Wat doet Plan tegen vrouwenbesnijdenis?
Plan zet zich in tegen vrouwenbesnijdenis. We brengen geestelijke en plaatselijke leiders, jongeren, ouders en vrouwen die de praktijk uitvoeren samen om over het onderwerp te praten, om op die manier taboes te doorbreken. Doorgaans merkt de groep dat er geen eensgezindheid bestaat, en dat besnijdenis op minder voorstanders kan rekenen dan oorspronkelijk gedacht. Voor een impact op lange termijn, investeert Plan in onderwijs. Mama's die een schoolopleiding hadden, zijn minder geneigd om hun dochter deze gruwelijke praktijk te laten ondergaan. In Mali heeft de aanpak van Plan succes, na de tussenkomst van Plan maakten 74 dorpen definitief een einde aan vrouwenbesnijdenis.
Bekijk hier een filmpje over vrouwenbesnijdenis in Afrika (ondertiteld in het Engels):
