Roze Riksjas doorbreken taboes in de straten van Pakistan

Veroordeeld tot vier muren

Een kleine wandeling door de smalle straatjes van Punjab Chawal houdt vele risico’s in voor meisjes en vrouwen. Van een nare ontmoeting en schunnige opmerkingen tot een catastrofe met zware gevolgen. Faridah* werd als twaalfjarig meisje door haar familie van school gehaald nadat ze was lastiggevallen door enkele mannen, ’s ochtends op weg naar de les. En Faridah’s verhaal is geen alleenstaand geval.

Vele meisjes en vrouwen worden thuisgehouden, zoals Faridah, of blijven uit angst zelf weg uit het straatbeeld. Vrouwen zijn afhankelijk van mannelijke familieleden om hen te begeleiden wanneer ze een boodschap moeten doen of een vriendin willen bezoeken. Werk zoeken en buitenshuis werken wordt té gevaarlijk geacht. Volgens een schatting van de Internationale Arbeidsorganisatie blijft driekwart van de vrouwen in Pakistan weg van de arbeidsmarkt door de onveiligheid op straat. De Roze Riksja’s van Plan willen hier verandering in brengen en meisjes en vrouwen een veilige mogelijkheid bieden om zich vrij te bewegen.

Vrouwen achter het stuur

Najm Un Nisa is één van de bestuursters. Behendig beweegt ze zich door het drukke verkeer van Punjab Chakwal in haar roze karretje.

“De dag dat ik de sleutel van de riksja in handen kreeg, was heel bijzonder voor mij. Ik kreeg een groot stuk vrijheid en economische onafhankelijkheid in handen.”

Een vrouw achter het stuur is een ongewoon zicht in het conservatieve Pakistan. Minder dan 5% van de vrouwelijke bevolking heeft een rijbewijs. Plan ondersteunt mee de opleiding van vrouwelijke chauffeurs. Najm Un Nisa vervoert haar passagiers, een tiental per dag, dan ook met trots. "De vrouwen uit mijn wijk zien me als een rolmodel”, vertelt ze. “Ik ben vastbesloten om al chauffeurend doorheen Chakwal de stad en haar gemeenschap te veranderen.”

De vrouwelijke riksja-chauffeurs kunnen tot 300 roepies (2,5 euro) per dag verdienen. Het is een bescheiden loon, maar een eerste stap richting financiële onafhankelijkheid en biedt de vrouwen de mogelijkheid hun huis te verlaten en bij te dragen aan de gezinsinkomsten. Bali Rani bedelde op straat voor ze een rijopleiding volgde en bij de vrouwelijke taxidienst begon te werken.

“Dankzij Plan rijd ik nu door de straten van Punjab Chakwal en kan ik een inkomen verdienen en het schoolgeld van mijn twee kinderen betalen”, zegt ze.

De Roze Riksja’s geven vrouwen de mogelijkheid om te gaan en staan waar ze willen en zonder zorgen hun rechtmatige plaats in het straatbeeld op te eisen.