Migrantenmeisjes in Latijns-Amerika extra kwetsbaar voor COVID-19

Een leven op de vlucht

In Amerika zijn momenteel twee van de ergste migratiecrises ter wereld aan de gang. Er is de migratiestroom van Venezolaanse burgers die zich voornamelijk vestigen in Colombia, Brazilië, Ecuador en Peru. Daarnaast migreert ook de bevolking van Honduras, Guatemala en El Salvador naar Mexico en de Verenigde Staten. 

De coronacrisis heeft de al bestaande gevaren van de vluchtelingencrisis nu verergerd. Zo hebben de quarantainemaatregelen ertoe geleid dat migranten zijn gestrand aan verschillende landsgrenzen in Centraal- en Zuid-Amerika.  

Nicolás Rodríguez, Regionaal Hoofd van Disaster Risk Management bij Plan International, legt uit: "Duizenden mensen zitten vast zonder bestaansmiddelen en zonder toegang tot basisvoorzieningen als gevolg van de COVID-19-pandemie. Humanitaire corridors(1) zijn dringend nodig in de grensgebieden, om vrijwillige overtochten mogelijk te maken en om migranten, vluchtelingen en ontheemde mensen te beschermen en te ondersteunen."

Extra gevaarlijk voor meisjes

Volgens de Verenigde Naties zijn er zeker 7 miljoen migrantenmeisjes en -jongens. Velen van hen zijn alleen op de vlucht. Wanhopig op zoek naar hun familie. Nu vele kinderen stranden aan de verschillende landsgrenzen, lopen ze een groot risico op geweld en uitbuiting. 

De overlevingskansen zijn beperkt. Er is geen toegang tot werkgelegenheid en duizenden mensen leven in kleine, geïmproviseerde opvangcentra. De fundamentele rechten van kinderen - zoals het recht om bij hun familie te wonen, vrij van geweld en met toegang tot onderwijs - worden ernstig geschonden.

Meisjes, jonge vrouwen en kinderen die alleen op de vlucht zijn, krijgen vaak te maken met seksueel en fysiek misbruik, verwaarlozing, discriminatie en dwangarbeid. Door de COVID-19-pandemie is de kans nog groter dat ze misbruikt of misleid zullen worden om aan onderdak, eten of geld te komen. 

Meisjes en jonge vrouwen zijn bijzonder kwetsbaar, omdat ze dubbel gediscrimineerd worden op basis van zowel hun geslacht als hun leeftijd. Zij zijn vaker het slachtoffer van seksuele uitbuiting, maar ze worden niet gezien als slachtoffer. Dit komt omdat seks met vrouwen en meisjes tegen betaling normaal wordt bevonden.

"Ik moest mijn haar verkopen om de grens over te steken"

Te weinig werkgelegenheden en gevaarlijke levensomstandigheden hebben ertoe geleid dat meer dan 81.000 Venezolaanse migranten hebben besloten om terug te keren naar hun land van herkomt. Daar is de situatie jammer genoeg niet beter. Er is een ernstig tekort aan stromend water en elektriciteit. Bij terugkeer in Venezuela krijgen migranten ook vaak te maken met stigma’s. 

Ook de 14-jarige Victoria en haar mama Alba(2) zijn gevlucht uit Venezuela. Alba werd aan de Venezolaans-Colombiaanse grens gedwongen om haar haar te verkopen, zodat ze eerder dit jaar naar Ecuador konden komen. 

In Quito, de hoofdstad van Ecuador, vonden ze werk als schoonmaaksters. Maar door de coronacrisis zitten ze nu al wekenlang zonder inkomen. 

Voorlopig hebben we voedsel en een beetje spaargeld. We krijgen financiële steun van Plan International zodat we enkele weken doorkomen. Ons idee is om hier te blijven, maar we weten niet wat er zal gebeuren, we weten niet of we terug moeten naar Venezuela.

De aanpak van Plan International in de crisis

In 2018 ontwikkelden we bij Plan International een regionaal programma om de Venezolaanse crisis het hoofd te bieden. Sindsdien boden we reeds humanitaire hulp aan 300.000 mensen in Ecuador, Colombia, Peru en Venezuela. 

Plan International ondersteunt ook migranten- en gastgemeenschappen in El Salvador, Honduras en Guatemala. Daarnaast werken we aan het voorkomen van gendergerelateerd en seksueel geweld, het verbeteren van de toegang tot onderwijs en de economische en sociale versterking van meisjes en jonge vrouwen. 

Plan International verleent ook steun aan meisjes, jongens, gezinnen en gemeenschappen in 13 landen in Noord- en Zuid-Amerika om hen beter te beschermen tegen de gevolgen van COVID-19. Ten slotte helpen we ook nationale en lokale overheden om de verspreiding van het virus te beperken.
 

(1) Een humanitaire corridor is een soort tijdelijke gedemilitariseerde zone waardoor een veilige doorgang van humanitaire hulp in een crisisgebied mogelijk is. Ook is het bedoeld om een veilige doorgang van vluchtelingen uit een crisisgebied mogelijk te maken. 

(2) Victoria en Alba zijn schuilnamen.